Dr.Semih Yaman

Bariatrik Cerrahi Nedir?

Obezite; tüm dünyada giderek artan biçimde görülen, “çağın hastalığı” olarak nitelenen ve yaşamsal tehdit oluşturan sorunlara neden olabilen bir hastalıktır.

Diyet ve egzersizin, tek başına obezite tedavisinde etkili sonuçlar vermediği durumlarda ve özellikle, kilo nedeniyle ortaya çıkan sağlık problemleri ciddi biçimde tehdit oluşturduğunda bariatrik cerrahi etkin bir tedavi yöntemidir.

Özellikle; hastanın, obeziteye bağlı olarak gelişen Tip 2 diyabet veya uyku apnesi gibi önemli sağlık sorunları mevcut ise, bariatrik cerrahi etkin ve kalıcı bir tedavi seçeneğidir.

Obezite hastalarının, bariatrik cerrahi müdahalelerin ardından; sağlıklı beslenmeyi yaşamlarının merkezlerine yerleştirerek, yaşam biçimlerinde istikrarlı iyileştirmeler gerçekleştirmeleri durumunda, obeziteye bağlı pek çok risk faktörünün indirgenebildiği bilinmektedir.

Bariatrik Cerrahi Nasıl Yapılır?Zayıflama ameliyatları; ne kadar yiyebileceğinizi sınırlandırarak veya besinlerin emiliminde azalma sağlayarak ya da bu iki etkiyi bir arada gerçekleştirerek ve kilo kaybına yardımcı olmak amacıyla sindirim sisteminde değişiklikler yapılarak uygulanır.

Bazı bariatrik cerrahi operasyonları, midenin küçülmesi ile daha az yiyip içmeyi sağlayarak, erken doyma hissini sağlarken; bazı bariatrik ameliyatlar ise, ince bağırsaklarda meydana getirdiği değişiklikler ile besin emilimini azaltır ve kalori alımını düşürür. Diğer bazı bariatrik cerrahi girişimleri ise, hem kısıtlayıcı ve hem de besin emilimini azaltıcı karma etkili müdahelelerdir.

Bariatrik Cerrahi Yöntemleri Nelerdir?

Mide hacmini küçültme amacıyla gerçekleştirilen bariatrik cerrahi girişimlerinde, küçük kesiler açılarak uygulanan bariatrik cerrahi yöntemleri laparoskopik olarak gerçekleştirilir ve hastalara açık ameliyata göre daha düşük riskli bir prosedür ile daha yüksek konforlu bir iyileşme dönemi sağlanır.

Tüp Mide Ameliyatı (Gastrik Sleeve)

Obez kişilerin doyma hissine ulaşmaları zaman aldığından; tüp mide ameliyatında, mide hacminin küçültülmesi ve bu sayede kişinin fazla yemesinin engellenmesi amaçlanır.

Tüp mide ameliyatı, ülkemizde en fazla yapılan bariatrik cerrahi ameliyatıdır. Kapalı yöntem (laparoskopi) ile gerçekleştirilen tüp mide ameliyatından sonra, 1-2 yıl içinde istenmeyen kiloların yaklaşık %60’ının giderildiği gözlenmiştir.

Gastrik Bypass Ameliyatı

Gastrik bypass cerrahisinde; mide büyük oranda fonksiyonsuz bırakılarak ve ince bağırsağın yapısı değiştirilerek, hastanın kilo vermesi sağlanır. Gastrik bypass ameliyatı hem kısıtlayıcı, hem de emilim azaltıcı karma nitelikli bir işlemdir.

Özellikle, obezite sendromunda diyabet (şeker hastalığı) ön planda olan kişiler bu tür bariatrik cerrahi ameliyatlarından daha fazla fayda görürler.

Gastrik bypass ameliyatı ile ince bağırsaktan besinlerin emiliminin engellenmesi, tüp mide ameliyatından daha fazla oranda mineral ve vitamin eksiklikleri görülmesine neden olduğundan; ameliyat sonrasında, hastanın vitamin ve mineral eksiklikleri açısından daha yakından takip edilmesi gerekir.

Gastrik bypass ameliyatlarının 2 tipi bulunur: R-Y Gastrik bypass ve mini gastrik bypass. Her iki ameliyatın da mantığı temelde aynıdır. Bu iki bariatrik cerrahi yöntemi arasındaki fark, uygulama tekniklerinden kaynaklanır.

 Mide Balonu (İntra-gastrik Balon Uygulaması)

Bu bariatrik cerrahi yönteminde, mide içine yerleştirilen ayarlanabilir bir balon ile mide hacminin küçültülmesi ile kişinin gıda alma kapasitesinin azaltılarak, kişide tokluk hissinin oluşumu amaçlanır.

Endoskopik yöntem ile gerçekleştirilerek genel anestezi gerektirmez ve 15-20 dakikada tamamlanır.

Bariatrik Cerrahi Sonrası Beslenme

Tüm bariatrik cerrahi uygulamalarının uzun vadede başarılı olması için; hastaların bariatrik cerrahi sonrası sağlıklı beslenme ile düzenli egzersizi bir yaşam biçimi olarak benimseyerek, hayatlarında kalıcı sağlıklı değişiklikler uygulamaları gerekmektedir.

Post bariatrik cerrahi kimlere uygulanır?

Bariatrik zayıflama ameliyatı olarak adlandırılan ameliyatlardan birini geçirmiş ve sonrasında yüksek miktarda kilo kaybı yaşamış kişiler için uygundur. Kilo vermenin 4-6 ay süreyle durağanlaştığı ve sabitlendiği, genel sağlık durumu stabil olan hastalarda gerçekleştirilmelidir.

Post bariatrik cerrahi hangi işlemleri kapsar?

Plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanları tarafından gerçekleştirilen tüm estetik ameliyatları kapsar. Sıklıkla uygulanan girişimler dikkate alındığında:

  • Yüz & boyun (volümetrik yüz gençleştirme, yüz germe, boyun germe
  • Meme (meme dikleştirme, büyütme ve bazen küçültme, erkeklerde jinekomasi düzeltilmesi)
  • Karın (karın germe, çevresel belt lipektomi, liposuction),
  • Kollar (liposuction ve kol germe)
  • Uyluklar (liposuction ve uyluk germe)
  • Popo (popo büyütme ve dikleştirme) en sık etkilenen bölgelerdir.

Post baritarik cerrahiye hazırlık

Obezite merkezi tarafından ameliyat edilen hastanın postop kilo takipleri bariatrik cerrahi ekibinin kontrolünde yapılır. Hedeflenen kilo kaybı sağlandıktan sonra meydana gelen bedensel deformiteler ve sorunların giderilmesi için cerrahi planlama yapılır.

Tedavi süreci nasıl işler?

Hastanın öncelikle varsa kronik hastalıkları ve ameliayat engel bir durumunun olup olmadığı, ilgili alan uzmanları ve anestezi ekibi ile birlikte değerlendirilir, ameliyat öncesi rutin laboratuvar ve radyolojik incelmeler ve sistem değerlendirmeleri yapılır, varsa ameliyattan önce mevcut hastalıkların ve problemlerin tedavisi tamamlanır. Ameliyat günü cerrahi teknik planlamalar yapılır, ameliyat süresi uygulanacak girişilere göre farklılık gösterir ve ameliyatlar gerçekleştirildikten sonra hastanede takip ve tedavi süreci başlar. Ameliyat sonrasında hastanın güvenli bir şekilde evine gidebileceği duruma gelene kadar hastanede kalış süresi uygulanan girişimlerin kombinasyonuna göre değişiklik gösterir.  Ameliyat sonrasında belirli aralıklarla poliklinik kontrolleri ile tedavi süreci tamamlanır.

Estetik cerrahiden farklı olarak değerlendirilmesinin sebebi ise rutinde yapılan prosedürlerden teknik olarak farklılık göstermesidir. Bu hasta grubunda da kişisel farklılıkların en yüksek oranda karşımıza çıktığını söyleyebiliriz. Her hasta için muayene sonrası kişiselleştirilmiş cerrahi değerlendirme ve teknik seçimleri yapılarak, kişinin sosyal ve iş hayatının akışını etkilemeyecek şekilde bir veya birden fazla seansta ameliyat planı yapılır.